Chuyên gia Savills cho rằng đang có sự cạnh tranh khập khiễng giữa mô hình bán hàng online với các sàn thương mại điện tử quy mô lớn.

Dưới đây là nhìn nhận của Trưởng Bộ phận Bán lẻ, Savills TP HCM, Phạm Thái Bình về thương mại điện tử Việt Nam - thị trường mà theo ông đang ở hành trình của hoa hồng với mức tăng trưởng 25-30%.

Trong 4 năm tới, quy mô thị trường thương mại điện tử Việt Nam được dự đoán có thể đạt tới 10 tỷ USD. Không ít thương hiệu rời bỏ cuộc chơi như Beyeu, Deca, Foodpanda… và nhiều doanh nghiệp rút lui lặng lẽ. Dù được đánh giá là màu mỡ, mảnh đất thương mại điện tử rõ ràng không dễ đãi ngộ bất cứ ai.

Thị trường đang có sự cạnh tranh khập khiễng giữa các sàn thương mại điện tử và các loại hình mua sắm qua mạng xã hội như Facebook, Zalo... Những Lazada, Thegioididong, Sendo, Shopee, Tiki… được đầu tư bài bản, với chi phí lớn, đang chịu sức ép không nhỏ từ mô hình "nhà nhà bán hàng, người người bán hàng" trên mạng xã hội. 

Mô hình này quy mô nhỏ lẻ nhưng số lượng lại vô cùng lớn. Quan trọng hơn, chi phí của hoat động này không đáng kể, trong đó có việc họ chưa bị tác động bởi các chính sách thuế.

Thương mại điện tử đang tạo nên cơn lốc mua sắm kiểu mới tại Việt Nam.

Từ đây, sự cạnh tranh cũng trở nên khập khiễng, khi chi phí ít dẫn đến giá thành sản phẩm thấp, nhờ vậy mô hình bán hàng qua mạng xã hội được đón nhận bởi số đông. Trong khi đó, các trang mạng tên tuổi, đầu tư bài bản từ con người đến hệ thống vận hành, lại chịu nhiều gánh nặng chi phí liên quan.

Trong đó, chi phí marketing (tiếp thị quảng cáo) giữ vai trò then chốt cho lĩnh vực này và không hề ít như nhiều người vẫn nghĩ. Theo như ghi nhận, ngân sách chạy marketing cho kế hoạch trong hai năm đầu của thương mại điện tử dao động xấp xỉ 2 triệu đôla và tính sống còn sẽ được định đoạt sau thời gian này.

Bên cạnh đó, dù tiềm năng phát triển là có thật, thương mại điện tử tại Việt Nam cũng gặp không ít trở ngại. Đó là sự phát triển thiếu bền vững, người tiêu dùng còn nhiều nghi ngại ở sản phẩm, thông tin còn đơn điệu, thiếu chi tiết, thiếu sức hấp dẫn cũng như một số công cụ hỗ trợ khách hàng.

Theo nghiên cứu, hơn một nửa người Việt Nam thích mua hàng ở nước ngoài do sự tin tưởng vào chất lượng sản phẩm, bên cạnh dịch vụ, thanh toán, hậu mãi. Ngoài ra, thói quen mua sắm đặc trưng là “thấy, sờ và… thử” nên thường họ dạo chơi trên mạng để khảo giá là chính. 

Bên cạnh đó, xét trên khía cạnh thị trường, mua sắm trực tuyến ở Việt Nam vẫn còn nhiều cơ hội để phát triển nhưng các nhà bán lẻ thương mại điện tử cần nghiên cứu thêm hành vi tiêu dùng, đồng hóa tư duy giúp dễ dàng tiếp cận cả người mua lẫn các đơn vị cung cấp hàng hóa, đặc biệt nên hướng tới sự phát triển lâu dài, bền vững.

Bên cạnh đó, những khó khăn còn tồn đọng tại Việt Nam cũng đến từ nhiều nguyên nhân. Nhiều thương hiệu có tên tuổi quy định không có chính sách bán hàng qua trang thương mại điện tử, dẫn đến sự thiếu tính đa dạng chủng loại và các thương hiệu còn lại chủ yếu vẫn là những sản phẩm nội địa. Thông thường, lợi nhuận của nhãn hiệu nội địa chỉ tầm khoảng 40-45%, trong khi đó, chi phí phải trả cho đơn vị thương mại điện tử khá cao, trung bình 30%.

Để hạn chế rủi ro từ việc trả hàng, tồn hàng, hàng qua mùa, hay các chương trình khuyến mãi của trang thương mại điện tử…, các nhà bán lẻ phải đưa giá thành cao hơn. Vô hình trung, trang thương mại điện tử mang tính quảng cáo nhiều hơn và thậm chí đây cũng là kênh tốt để các nhà bán lẻ cho các mục tiêu marketing hay branding - làm thương hiệu.

Việc chú trọng hơn về văn hóa tiêu dùng của người Việt - vốn hay thay đổi và thích cái mới cũng quan trọng. Những nhà đầu tư cần thử nghiệm trước khi tiếp cận, trước khi có kế hoạch thâm nhập thị trường này. Đã không ít nhà bán lẻ gặp phải nhiều khó khăn khi đối mặt với vấn đề thích ứng văn hóa tiêu dùng. Và cẩn trọng luôn là một bài học không bao giờ cũ.

Theo Hà Thanh (Vnexpress)